Mất Ngủ Ở Người Trẻ Tuổi: Biểu Hiện, Nguyên Nhân Và Cách Chữa Trị
Theo các bác sĩ chuyên môn, rối loạn giấc ngủ ở người trẻ là căn bệnh hiện đại, không chỉ “giới hạn” ở người cao tuổi. Mất ngủ ở người trẻ tuổi do nhiều nguyên nhân, chủ yếu là do căng thẳng từ công việc và học tập. Bệnh gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, công việc của bệnh nhân, tham khảo ngay bài viết để chấm dứt tình trạng mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc…
Nguyên nhân mất ngủ ở người trẻ tuổi
Tình trạng mất ngủ ở giới trẻ có thể do một số nguyên nhân sau đây:
Chế độ sinh hoạt không lành mạnh
Hiện tượng mất ngủ ở người lớn tuổi thường do các căn nguyên bệnh lý nền hoặc do tâm lý bị kích động, não bộ bị thoái hóa theo thời gian. Tuy nhiên, nguồn gốc của chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ phần lớn là do chế độ sinh hoạt hằng ngày.
Những thói quen xấu như dùng thiết bị điện tử trước khi ngủ, thức khuya, sử dụng chất kích thích, hút thuốc lá,… đều có tác động tiêu cực đến hệ thần kinh trung ương. Làm ngắt quãng quá trình sản sinh hormone melatonin ở tuyến tùng, khi hormone này bị thiếu hụt, khả năng gây buồn ngủ sẽ bị giảm.
Nếu các bạn trẻ duy trì các thói quen này “đều đặn” sẽ khiến não bộ bị căng thẳng, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Mất ngủ ở người trẻ tuổi do áp lực từ công việc và học tập
Bệnh mất ngủ ở thanh niên còn do khối lượng công việc và học tập quá lớn, khiến các bạn trẻ phải thức khuya để làm bài tập và làm việc. Về lâu dài, não bộ sẽ quen dần chế độ ngủ này nên khi trở lại giấc ngủ bình thường, nhiều bạn trẻ lại không ngủ được.
Hơn thế nữa, việc học tập và làm việc trên 8 giờ khiến não bộ hoạt động hưng phấn, kích thích tối đa năng suất nên dần không có cảm giác buồn ngủ khi về đêm. Tuy nhiên, điều này lại sản sinh tâm lý lo lắng, căng thẳng khiến máu lưu thông lên não chậm đi đáng kể gây chóng mặt, đau đầu, suy giảm trí nhớ và giảm hiệu suất xử lý bài tập, công việc.
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ vì chế độ ăn uống thiếu khoa học
Các bạn trẻ thường có thói quen uống rượu bia, dùng các món chế biến sẵn, thức ăn nhanh và thực phẩm nhiều dầu mỡ,… Đặc biệt việc uống cà phê vào ban đêm là nguyên nhân chủ chốt khiến nhiều bạn trẻ bị rối loạn giấc ngủ.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, thói quen ăn uống không khoa học khiến cơ quan tiêu hóa phải tăng năng suất hoạt động về đêm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Bên cạnh đó tật hay bỏ bữa, ăn không đủ bữa, ăn quá no hoặc ăn quá ít làm rối loạn hệ tiêu hóa. Các dấu hiệu như đầy hơi, chướng bụng, trào ngược dạ dày,… sẽ thay phiên xuất hiện khi về đêm khiến người bệnh bị khó ngủ, ngủ không sâu giấc và ngủ chập chờn.
Nguyên nhân gây mất ngủ ở người trẻ tuổi vì ảnh hưởng từ một số bệnh lý
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ tuổi có thể là biểu hiện của một số bệnh lý nền:
- Rối loạn tâm lý: Trầm cảm, căng thẳng, stress kéo dài.
- Rối loạn tiêu hóa: Viêm loét bao tử tá tràng, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột bị kích thích, …
- Dị ứng do dùng thực phẩm không hợp với cơ địa.
- Rối loạn nội tiết tố.
Một số nguyên nhân khác
Bên cạnh các nguyên nhân phổ biến trên, chứng khó ngủ ở thanh niên cũng có thể do:
- Ngủ quá nhiều trong ngày khiến buổi tối không còn buồn ngủ nữa, lúc này nếu cố ngủ sẽ rất khó đi vào giấc ngủ.
- Múi giờ bị thay đổi liên tục
- Không gian ngủ không yên tĩnh, nhiều tiếng ồn
- Tâm lý bị kích động.
- Mẹ bỉm sữa phải thức dậy nhiều lần trong đêm để cho con bú nên giấc ngủ bị chập chờn. Bên cạnh đó, bà bầu bị mất ngủ cao hơn so với người bình thường vì nhiều lý do như nội tiết tố thay đổi, khó chịu trong người…
Biểu hiện mất ngủ ở người trẻ tuổi
Mất ngủ thường xảy ra phổ biến ở người trung tiên và cao tuổi, tuy nhiên căn bệnh này có xu hướng trẻ hóa. Bệnh khó ngủ ở thanh niên có đa biểu hiện và không đồng nhất ở mỗi bệnh nhân. Một số hiện tượng phổ biến sau:
- Trằn trọc khó ngủ, khó chìm vào giấc ngủ khi đã nhắm mắt và thả lỏng cơ thể.
- Tỉnh giấc nhiều lần trong đêm.
- Nằm mơ ngắt quãng khiến giấc ngủ chập chờn.
- Bị uể oải, mệt mỏi, đau đầu sau khi thức dậy.
- Khó ngủ lại được khi bị tỉnh giấc.
- Thường xuyên buồn ngủ, ngủ gật nhiều trong ngày.
- Cơ thể dần xanh xao, thiếu sức sống, suy nhược.
Nếu cơ thể bạn đang có những biểu hiện này, bạn nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.
Mất ngủ ở tuổi thanh niên gây ra những tác hại gì?
Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu để duy trì và nâng cao sức khỏe. Trong giai đoạn ngủ, một số cơ quan sẽ hoạt động kích thích các phản ứng hóa sinh để phục hồi các tế bào bị tổn thưởng và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Vì vậy mà chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ sẽ khiến cơ thể dần dần suy nhược, mệt mỏi, ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất làm việc và học tập. Nếu tình trạng kéo dài có thể gây một số biến chứng sau:
- Cơ thể suy nhược do không được nạp đủ năng lượng.
- Trí nhớ bị suy giảm.
- Giảm khả năng lao động.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về thần kinh trung ương và tim mạch.
- Hệ miễn dịch bị suy giảm.
- Giảm nhu cầu ham muốn quan hệ sinh lý.
- Rối loạn tâm lý, thường căng thẳng và tâm trạng bị bất ổn, nguy cơ bị trầm cảm cao.
Dùng thuốc để điều trị mất ngủ ở người trẻ tuổi
Thuốc Tây là phương pháp cải thiện chứng rối loạn giấc ngủ hiệu quả được bác sĩ chỉ định ở một số trường hợp nhất định.
Thuốc tây chữa mất ngủ ở giới trẻ
Tùy vào thể trạng và cơ địa của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp. Một số loại thuốc Tây trị mất ngủ phổ biến thường được chỉ định như:
- Thuốc chống trầm cảm: Thuốc phù hợp để chữa trị cho bệnh nhân bị mất ngủ lâu năm do trầm cảm. Một số loại thuốc nhóm này như: Fluoxetine, Sertraline,….
- Thuốc dưỡng tâm an thần: Nhóm thuốc này có công dụng ổn định tâm lý, giảm các triệu chứng mất ngủ do rối loạn tâm lý gây nên bằng cách tác động vào hệ thần kinh trung ương như Benzodiazepines, Barbiturates, thuốc ngủ Z-drugs,…
- Thuốc kháng histamine H1: Promethazin và Diphenhydramin hỗ trợ giảm chứng rối loạn giấc ngủ, tỉnh giấc nhiều lần, khó chìm vào giấc ngủ.
- Thực phẩm chức năng: Thuốc cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể như vitamin, omega-3, kẽm, canxi, sắt,…. giúp thuyên giảm tình trạng mất ngủ. Một số loại thuốc như Otiv, Blackmores, Valerian, Forte,….
Các bài thuốc Đông y cải thiện rối loạn giấc ngủ
Để hạn chế các tác dụng phụ từ thuốc Tây, cách chữa mất ngủ bằng giải pháp tối ưu từ Y học cổ truyền được vận dụng:
Bài thuốc Định tâm An Thần Khang
Định tâm An Thần Khang cải thiện giấc ngủ bằng cách loại bỏ nguồn gốc gây bệnh, kích thích khả năng tự phục hồi chức năng của các cơ quan chức năng, mang đến chất lượng giấc ngủ ngon và sâu hơn.
- Thành phần: Thuốc được bào chế từ hơn 30 vị thảo dược quý như củ bình, dạ giao đằng, hạt sen, viễn chí, phục thần,…
- Tùy vào tình trạng bệnh và thể trạng của mỗi người bệnh mà thầy thuốc sẽ chỉ định liều dùng phù hợp.
Bài thuốc Thiên Vương Bổ tâm đan
Chứng mất ngủ ở người trẻ tuổi do âm suy hỏa vượng, thận thủy yếu, thiếu máu tim rất phù hợp dùng bài thuốc này để trị chứng khó ngủ, mất ngủ.
- Nguyên liệu: 16g mỗi vị sinh tẩy và đan sâm, 12g mỗi vị bá tử nhân – cát cánh – đương quy – phục linh – nhân sinh – huyền sâm – phục thần, 8g mỗi vị ngũ vị tử – mạch môn – viễn chí – thiên môn, 20g hắc táo nhân và 10g thạch xương bồ.
- Cách thực hiện: Cán bột tất cả thảo dược rồi trộn cùng với mật ong, vo viên. Dùng chu sa đã thủy phi giảm độc làm lớp áo bên ngoài thuốc.
- Liều dùng: Dùng 2 lần/ ngày, mỗi lần 1 viên (5g).
Bài thuốc Dưỡng tâm khang
Thầy thuốc thường chỉ định bài thuốc này cho bệnh nhân đêm ngủ lơ mơ, tâm lý bất ổn do căng thẳng đầu óc, suy nghĩ nhiều.
- Nguyên liệu: 12g mỗi vị bá tử nhân – đương quy – phục linh – phục thần, 16g hoàng kỳ, 8g mỗi vị viễn chí (bỏ lõi) – ngũ vị tử – xuyên khung, 6g nhục quế và 10g bán hạ.
- Cách thực hiện: Rửa sách các thảo dược và cho tất cả vào nồi đun.
- Liều dùng: Dùng 1 thang/ ngày, chia 3 lần dùng trong ngày, nên uống trước mỗi bữa ăn.
Vì thuốc có khả năng gây tác dụng phụ nên người bệnh không được tự ý sử dụng. Đối với một số trường hợp nhất định, bác sĩ sẽ kê đơn và hướng dẫn liều dùng phù hợp để chữa trị.
Chữa bệnh mất ngủ ở thanh niên không dùng thuốc
Có nhiều cách trị mất ngủ ở người trẻ tuổi, tuy nhiên để chữa tận gốc, các bạn trẻ cần phải biết nguyên nhân khiến mình bị rối loạn giấc ngủ. Có như vậy bệnh tình mới mau chóng được cải thiện, dưới đây là một số phương pháp cải thiện giấc ngủ phổ biến khi người trẻ tuổi bị mất ngủ:
Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh
Để thuyên giảm tình trang rối loạn giấc ngủ ở người trẻ tuổi, bạn nên:
- Ăn tối trước 7 giờ, không ăn quá no trước khi đi ngủ.
- Tránh tiêu thụ thực phẩm dùng mỡ, nêm nhiều gia vị và thực phẩm chứa chất kích thích.
- Cách âm phòng ngủ để không gian yên tĩnh, dễ ngủ hơn.
- Hạn chế dùng thiết bị điện tử trước trong vòng 1 giờ trước khi đi ngủ.
- Khuyến khích lên giường trước 11 giờ tối để các cơ quan trong cơ thể loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.
- Hạn chế thức khuya và không thức quá 2 giờ sáng.
- Đảm bảo giấc ngủ phải đủ 7 đến 8 tiếng.
- Nên đặt đồng hồ báo thức để thức dậy đúng giờ, tránh tình trạng ngủ nướng.
- Buổi trưa chỉ cần ngủ 15 đến 30 phút, không khuyến khích ngủ giấc dài.
- Duy trì giờ giấc ngủ đều đặn để cơ thể quen với đồng hồ sinh học này, hạn chế được tình trạng mất ngủ.
- Hạn chế tắm đêm, nếu trường hợp bất đắc dĩ nên dùng nước ấm để mạch máu thư giãn, xoa dịu căng thẳng giúp giấc ngủ sâu và ngon hơn.
- Tập thiền, yoga chữa mất ngủ khá hiệu quả với bệnh nhân có triệu chứng nhẹ.
Áp dụng mẹo dân gian sử dụng thảo dược thiên nhiên
Tim sen, hoa cúc và một số loại thảo dược như hương thảo, cam thảo,… có công dụng hiệu quả để điều trị rối loạn giấc ngủ ở người trẻ tuổi. Các loại nguyên liệu này thường được sắc thành trà, chế biến các món ăn và các loại thức uống để giảm tình trạng ngủ không sâu giấc, ngủ chập chờn.
Nhờ khả năng dưỡng tâm, an thần, lưu thông khí huyết và tuần hoàn máu não mà phương pháp này được áp dụng khá phổ biến. Đặc biệt vì là thảo dược thiên nhiên nên khá lành tính, sử dụng cho mọi đối tượng nên nhiều người tin dùng các loại thảo dược này.
Kết hợp những bài tập chuyên biệt
Các bạn trẻ có thể ngồi thiền hoặc vận động các bài tập nhẹ như đi bộ, chạy bộ, yoga,… Khi các nhóm cơ được kích thích hoạt động sẽ thải độc tố ra khỏi cơ thế, cải thiện chất lượng giấc ngủ ngon và sâu hơn.
Ngoài ra, trước khi đi ngủ, người bệnh có thể thử hít tinh dầu với mùi hương dịu nhẹ như cam chanh, sả, bạc hà, ….. Mùi hương nhè nhẹ từ tinh dầu sẽ giúp ổn định tâm não, điều hòa tâm lý rất tốt. Rất phù hợp để chữa trị cho người bị mất ngủ do căng thẳng công việc và học tập.
Trị mất ngủ ở người trẻ tuổi bằng phương pháp vật lý trị liệu
Các phương pháp vật lý trị liệu thường được các thầy thuốc áp dụng cho bệnh nhân mất ngủ kinh niên như châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp,….
Vật lý trị liệu tác động trực tiếp vào các huyệt vị, không chỉ giúp giảm triệu chứng khó ngủ mà còn tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể.
Âm nhạc trị liệu giúp cải thiện giấc ngủ
Các bản nhạc nhẹ như nhạc không lời, piano,….hỗ trợ thư giãn hệ thần kinh, xoa dịu đầu óc rất hiệu quả. Người bệnh mất ngủ do stress, căng thẳng nên dùng cách này để cải thiện tình trạng bệnh.
Trước khi ngủ 30 phút đến 1 tiếng, bạn có thể mở nhạc để thoải mái đầu óc, tinh thần, việc này sẽ giúp bạn dễ ngủ hơn.
Bài viết đã cung cấp thông tin chi tiết về biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị chứng mất ngủ ở người trẻ tuổi. Tình trạng mất ngủ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nên bạn đọc cần lưu ý các biểu hiện để phát hiện bệnh kịp thời và thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm nguyên nhân chính xác cũng như cách chữa trị phù hợp cho mình.
XEM NGAY:
Tin xem thêm
Gọi
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!