Người Tai Biến Bị Phù Chân: Nguyên Nhân Và Cách Cải Thiện

Phù chân là một di chứng sau tai biến mạch máu não. Người tai biến bị phù chân sẽ bị hạn chế vận động. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng phù chân sau tai biến và biện pháp cải thiện thế nào hiệu quả? Câu trà lời sẽ được giải đáp qua bài viết dưới đây. 

Thế nào là phù chân sau tai biến?

Phù chân là hiện tượng thường gặp ở nhiều bệnh nhân bị tai biến. Biểu hiện của phù chân là chân bị sưng tăng kích thước, thường xuất hiện ở mu bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân.

Người tai biến bị phù chân thường có một số biểu hiện như:

• Chân to bất thường
• Mô dưới da sưng phù, cảm giác như chân bị tích nước trong tế bào
• Da chỗ phù thường căng bóng
• Bệnh nhân có cảm giác cử động chân nặng nề.
• Khi dùng tay nhấn vào vùng da bị phù sẽ lõm vào vài giây.

Nguyên nhân khiến người tai biến bị phù chân

Nghiên cứu cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng phù chân sau tai biến nhẹ, nhưng phổ biến nhất là do viêm tắc tĩnh mạch. Theo thống kê, có hơn 90% trường hợp bị phù chân sau tai biến là do viêm tắc tĩnh mạch.

Thông thường, hệ thống tĩnh mạch chi dưới hoạt động tốt nhờ sợ co giãn cơ chân giúp lưu chuyển máu về tim. Thế nhưng, khi bị tai biến mạch máu não, bệnh nhân thường bị co cứng cơ hoặc liệt vận động. Những di chứng này gây cản trở quá trình chuyển máu về tim, làm tăng mức độ hình thành cục máu đông trong hệ thống tĩnh mạch chân, dẫn đến tắc mạch gây phù chân.

ĐỌC THÊM: Hướng Dẫn Cách Chăm Sóc Người Bị Tai Biến Tại Nhà

Phù chân sau tai biến gây biến chứng gì?

Không chỉ làm mất đi tính thẩm mỹ về ngoại hình, phù chân còn có thể khiến người bệnh đau đớn, khó chịu, hạn chế vận động và ảnh hưởng đến quá trình phục hồi chức năng sau tai biến. Bên cạnh đó, phù chân thậm chí còn gây nguy hiểm đến tính mạng khi huyết khối tĩnh mạch vỡ, gây thuyên tắc động mạch phổi.

Chứng phù chân có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng như:

• Gây xơ các mô dưới da.
• Làm biến dạng chân như chân voi.
• Viêm loét chân.
• Làm suy giãn tĩnh mạch.
• Có thể gây phù phổi, làm tắc mạch phổi dẫn đến suy hô hấp.
• Phù chân sau tai biến thậm chí có thể gây suy tim dẫn tới đột tử.

Cách khắc phục tình trạng phù chân sau tai biến

Người tai biến bị phù chân cần sớm thăm khám bác sĩ, hỏi ý kiến chuyên gia để được chỉ định biện pháp điều trị phù hợp. Ngoài đơn thuốc điều trị do bác sĩ chỉ định, bệnh nhân tai biến bị phù chân do cơ cứng, yếu hoặc liệt vận động có thể tích cực luyện tập trị liệu vài xây dựng lối sống khoa học để cải thiện tình trạng này.

Xây dựng lối sống khoa học

Thói quen sống hàng ngày cũng là nguyên nhân dẫn đến phù chân. Vì vậy, người bệnh cần xây dựng và duy trì thói quen sống tích cực hơn:

• Ăn ít muối: Người bệnh cần hạn chế thực phẩm nhiều muối vì dễ làm tăng huyết áp, phù tĩnh mạch.
• Mát-xa chân: Xoa bóp, vuốt ve nhẹ nhàng vùng chân bị phù để chất lỏng ứ đọng tại khu vực bị tổn thương di chuyển sang chỗ khác.
• Tất nâng chân: Đây là một trong những công cụ y tế giữ áp lực cho chân phù, ngăn ngừa dịch tràn và ứ đọng ở mô.
• Hạn chế nhiệt độ cực đoan: Cần hạn chế để chân bị phù tiếp xúc với nhiệt độ cao như nước nóng, ánh nắng gay gắt.

Một số bài tập phục hồi cho người tai biến bị phù chân

Tương tự bài tập tay cho người tai biến, các bài tập phục hồi chân có giúp tăng khả năng dịch chuyển cơ khớp của chân, phòng bại liệt và hạn chế các biến chứng nguy hiểm do phù chân gây ra.

Bài tập ở tư thế nằm:

• Gấp, duỗi, xoay khớp cổ chân: Người bệnh nằm trên giường hoặc bàn tập, hai chân duỗi thẳng và nâng chân trái lên khỏi mặt giường khoảng 30 – 50 độ. Sau đó chuyển qua tập duỗi khớp cổ chân, gấp khớp cổ chân, xoay khớp cổ chân từ phải qua trái rồi từ trái qua phải 10 – 15 lần. Mỗi ngày nên tập từ 2 – 3 lần.
• Bắt chéo chân: Bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng rồi nâng hai chân lên khỏi mặt giường. Sau đó tập bắt chéo chân trái qua chân phải rồi chân phải qua chân trái 10 – 15 lần. Mỗi ngày tập đều đặn 2 – 3 lần.
• Đạp xe: Ở tư thế nằm ngửa, người bệnh nâng hai chân khỏi mặt giường, gấp khớp háng, khớp gối và tập như là đạp xe với hai chân từ 10 – 15 lần. Bệnh nhân nên tập 2 – 3 lần mỗi ngày.

XEM THÊM: Gợi Ý Cách Xây Dựng Thực Đơn Cho Người Bị Tai Biến Tốt Nhất

Bài tập ở tư thế ngồi ghế:

• Nhón gót chân: Bệnh nhân ngồi trên ghế với độ cao phù hợp và tập nhón gót chân luân phiên chân trái rồi chân phải rồi cả hai chân cùng một lúc. Mỗi lần tập từ 10 – 15 lần, mỗi ngày tập 2 – 3 lần.
• Nâng cẳng chân: Người tập ngồi trên ghế, đặt hai bàn chân sát sàn nhà, khớp cổ chân, khớp gối và khớp háng vuông góc; lưng thẳng; trọng lượng cơ thể dồn đều lên mông và hai chân. Tiếp đó tập nâng bàn chân phải lên khỏi sàn nhà, duỗi thẳng chân phải, sau đó đưa chân phải về vị trí ban đầu. Chân trái tập tương tự. Mỗi chân tập từ 10 – 15 lần.
• Gấp, duỗi hoặc xoay khớp cổ chân: Người tập ngồi trên ghế rồi nâng chân trái khỏi sàn nhà. Sau đó, duỗi thẳng rồi tập gấp và duỗi khớp cổ chân trái đến mức tối đa hoặc nâng mũi bàn chân phải lên khỏi sàn nhà. Tiếp theo tập xoay khớp cổ chân vào trong, ra ngoài từ 10 đến 15 lần.

Người tai biến bị phù chân nếu không được điều trị sớm có thể gây gây những biến chứng nguy hiểm như phù phổi, suy tim. Ngoài sử dụng đơn thuốc của bác sĩ, bệnh nhân có thể thực hiện các bài tập tại nhà giúp phục hồi hiện tượng phù chân.