Huyệt Bách Hội: Cách day bấm hiệu quả và những lưu ý cần cẩn trọng

Trong hệ thống huyệt đạo của con người, huyệt bách hội là vị trí quan trọng, có thể chữa nhiều triệu chứng bệnh. Theo Châm cứu thái ất kinh (y thư châm cứu cổ), bách hội được đề cập rất nhiều với vai trò “đề thần”. Tìm hiểu rõ hơn về vị trí, tác dụng, cách chữa bệnh với huyệt bách hội dưới đây.

Huyệt vị bách hội là gì? Nằm ở đâu? Xác định như thế nào?

Huyệt bách hội còn có tên gọi khác là dương ngũ hội, thiên sơn, quỷ môn, thiên mã, duy hội, tam dương, mê hoàn cung, điên thượng. Thuộc huyệt thứ 20 của đường kinh mạch Đốc (kinh mạch này dọc theo cột sống, có tác động đến dương khí của toàn cơ thể)

Bên cạnh đó, bách hội là nơi quy tụ của mạch Đốc, kinh Can và các đường kinh dương. Do đó, nguồn gốc tên gọi này mang ý nghĩ là nơi gặp nhau, hội tụ của nhiều cơ quan, lục phủ, ngũ tạng, các đường kinh dương,…. với “bách” là hàng trăm, “hội” là quy tụ, hội họp.

Theo sách y học cổ truyền, bách hội là huyệt nằm ở trung tâm đỉnh đầu, có tác dụng “thống lĩnh” và kiểm soát nhiều chức năng quan trọng. Huyệt có tác dụng chính là tức phong, khai khiếu, thăng dương, định thần, tiềm can dương,…. chữa trị các bệnh nghẹt mũi, đau đầu, hoa mắt, tim đập nhanh,… 

Theo một số các tác phẩm về y học, huyệt này có mối quan hệ mật thiết với kinh lạc khắp cơ thể. Là huyệt thứ 20 trong kinh mạch Đốc, là “cửa ngõ” khai mở mạch Đốc và mạch Nhâm. Vì thế, khi kết hợp bách hội với huyệt nội âm sẽ có tổ hợp vô cùng mạnh mẽ.

Vị trí huyệt bách hội ở ngay đỉnh đầu của cơ thể, đây là vị trí giao giữa đường nối đỉnh của hai vành tai và đường chạy dọc theo cơ thể. Đồng thời, huyệt này còn nằm ở chỗ lõm giữa đỉnh đầu, là điểm giao nhau của đường chính cung và đỉnh vành tai.

Nói cách khác, huyệt bách hội ở đỉnh đầu – nơi giao của hai đường vuông góc là đường đi qua đỉnh đầu và đường qua đỉnh vành tai. Khi sờ và ấn nhẹ vào sẽ thấy khe xương lõm vào, có cảm giác hơi tức nặng khi ấn.

Hình ảnh huyệt bách hội được mô tả như hình dưới đây:

Cách xác định:

• Bước 1: Xòe hai bàn tay và cắm hai ngón cái vào hai lỗ tai
• Bước 2: Hướng hai ngón giữa về phía đỉnh đầu, các ngón còn lại ôm lấy đầu
• Bước 3: Huyệt bách hội là điểm chạm của hai ngón giữa

Huyệt bách hội có tác dụng gì?

Là một trong những huyệt quan trọng của mạch Đốc, bách hội hỗ trợ giải tỏa tinh thần, điều hòa dương khí. Theo y học cổ truyền, tác dụng chủ yếu của bách hội là bình can tức phong, thăng dương cử khí, vì vậy mà huyệt này được ứng dụng nhiều khi chữa hoa mắt, đau đầu, mất ngủ,…. Cụ thể:

Tăng cường trí nhớ và tuần hoàn máu

Theo các nhà dưỡng sinh từ Trung Quốc, việc chải đầu không chỉ giúp tóc được bảo vệ mà đây còn là thao tác massage não, đả thông các kinh mạch khi có tác động vào bách hội

Nhờ vậy mà hoạt động hệ thần kinh trung ương, tuần hoàn máu não và trí nhớ được cải thiện nhiều. Đây cùng là lý do vì sao mà các bệnh nhân mắc chứng Parkinson, mất trí nhớ, trúng gió đều được khuyến khích bấm huyệt, xoa bóp huyệt bách hội.

Ngoài ra, khi chải đầu, chúng ta hay chạm đến huyệt bách hội và một số huyệt khác trên đầu. Thay vì dùng lược, việc chải đầu bằng tay luôn được khuyến khích nhiều hơn bởi vì hạn chế được tác động mạnh từ lược. Nó giúp dưỡng sinh khí, tăng cường sức khỏe

Chữa rối loạn tiền đình, huyết áp thấp

Như đã đề cập, huyệt quỷ môn có tác dụng chính là thăng dương  khí, can tức phong. Vì vậy, huyệt này chữa các triệu chứng hoa mắt, đau đầu, ù tai,… rất hiệu quả. Đây đều là các biểu hiện thường gặp khi bệnh nhân bị rối loạn tiền đình, huyết áp thấp.

Để cải thiện tình trạng bệnh, cân bằng huyết áp, bệnh nhân có thể day ấn huyệt vị bách hội theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Đối với trường hợp không đạt được kết quả trị liệu như mong muốn, bạn cần phải kiên trì thực hiện đều đặn và nhờ sự hỗ trợ từ người có chuyên môn và kỹ năng cao.

Giúp đầu óc tỉnh táo, cải thiện tinh thần

Nhiều các phát hiện nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng, day ấn huyệt thiên sơn thường xuyên giúp đầu óc tỉnh táo, tinh thần được hưng phấn. Bởi thao tác day ấn tác động vào quá trình lưu thông của khí huyết, giúp tăng tính đàn hồi, tăng lưu lượng máu đáng kể trong mạch,…..

Bên cạnh đó, khi thầy thuốc châm cứu huyệt này cho người bệnh, bệnh nhân sẽ cảm thấy tinh thần được trấn tĩnh hơn, cải thiện được trí nhớ và kiểm soát tốt các hành vi rối loạn. Đây cũng là lý do vì sao mà thời xa xưa, các Thái y đã day bấm huyệt này để giúp giảm bớt căng thẳng, thư giãn tinh thần cho vua chúa, phi tần.

Chữa chứng mất ngủ

Dựa theo nghiên cứu từ y học cổ truyền, huyệt bách hội còn có tác dụng phòng chống các bệnh về thần kinh. Nhiều phát hiện nghiên cứu hiện đại cũng khẳng định bách hội các tác động mạnh mẽ đến não bộ khi châm cứu, thủy châm, bấm huyệt,….

Nhờ những tác động đó, việc xoa bóp và day bấm huyệt ở vị trí này giúp loại bỏ muộn phiền, mang đến giấc ngủ ngon và sâu hơn. Ngoài ra, một số chuyên gia còn chỉ ra mối quan hệ giữa huyệt duy hội với chức năng của hệ thần kinh não bộ, chứng đau lưng, suy nhược cơ thể, đái dầm,…

Cách bấm huyệt bách hội chữa bệnh

Được biết đến là một huyệt vị quan trọng của cơ thể, có tác động đến dương khí của của cơ thể. Để huyệt phát huy công dụng của nó, người bệnh cần thực hiện theo đúng các bước để bấm huyệt theo khuyến cáo từ các thầy thuốc Đông y.

Chuẩn bị

• Trước khi bấm huyệt, bệnh nhân cần tìm tư thế thích hợp, tốt nhất là nằm trên giường hoặc ghế có tựa lưng.
• Thư giãn đầu óc, tinh thần và tập trung và thao tác bấm huyệt.
• Xác định đúng vị trí huyệt đạo như chỉ dẫn trên

Lưu ý: Tư thế khi day bấm huyệt rất quan trọng, nó quyết định đến kết quả trị liệu cuối cùng. Do đó, cần tìm tư thế thoải mái nhất và dễ dàng xác định được đúng vị trí huyệt vị

Các bước thực hiện

Phương pháp day bấm huyệt bách hội được thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1: Dùng tay thuận nắm hờ, ngón giữa hơi khum lại, đặt vào nơi vuông góc với huyệt. Di chuyển gốc bàn tay (gần cổ tay) áp vào phía trên vành tai để tạo điểm tựa
• Bước 2: Dùng ngon giữa day ấn và day theo chiều kim đồng hồ khoảng 2 phút
• Bước 3: Thư giãn, nghỉ ngơi sau khi bấm huyệt

Một vài lưu ý khi thao tác bấm huyệt

Vì huyệt bách hội nằm trên kinh mạch quan trọng của cơ thể nên để đảm bảo kết quả trị liệu và giảm các tác động không mong muốn, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Thực hiện nhịp nhàng, tác động huyệt với lực mạnh. Nếu không muốn dùng tay ấn, bạn có thể dùng đầu que, đũa nhỏ hoặc 5 đến 6 chiếc tăm buộc chặt để thay thế
• Kiên trì day huyệt từ 15 đến 30 ngày, mỗi ngày một lần trong 30 phút. Có thể thay đổi liệu trình tùy thuộc vào tình trạng, diễn biến của bệnh và sự chỉ định của thầy thuốc
• Nếu người bệnh đột ngột chóng mặt, sắc mặt nhợt nhạt, ra mồ hôi nhiều, mạch đập nhanh, hoa mắt,… thì lập tức ngừng bấm huyệt. Lau mồ hôi cho bệnh nhân, uống nước nóng, dùng chăn ủ ấm và nghỉ ngơi tại chỗ
• Người bệnh có khối u, bệnh về da ở vùng đầu, mắc bệnh truyền nhiễm cấp tính hoặc đang sốt cao thì tuyệt đối không được day bấm huyệt
• Chỉ nên thực hiện bấm huyệt theo liệu trình được hướng dẫn, không nên lạm dụng, tăng liệu trình khi chưa được chỉ định bởi thầy thuốc. Vì điều này sẽ gây hại dương khí, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác

Huyệt bách hội có tác dụng cân bằng khí huyết, điều hòa rất tốt dương khí cho cơ thể. Hy vọng bài viết trên giúp bạn đọc có thêm được kiến thức về huyệt đạo này cũng như cách áp dụng và những lưu ý khi chữa bệnh.

Xem thêm: Bấm huyệt là gì? Công dụng, ưu nhược điểm của bấm huyệt