Mẹ Bầu Mất Ngủ 3 Tháng Đầu – Nguyên Nhân Và Mẹo Khắc Phục

Mất ngủ gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe nhất là phụ nữ trong thời kỳ mang thai. Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan tác động. Nắm rõ nguyên nhân để giúp bà bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ có thể khắc phục mất ngủ, cải thiện sức khỏe cho mẹ và thai nhi. 

Bà bầu mất ngủ 3 tháng đầu do đâu?

Mất ngủ là tình trạng giấc ngủ bị rối loạn dẫn đến không đảm bảo về chất lượng và thời gian của một giấc ngủ ngon. Theo ước tính có khoảng 50% mẹ bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ hoặc khó ngủ, ngủ không ngon giấc. 

Nguyên nhân cụ thể gây ra mất ngủ trong 3 tháng đầu mang thai bắt nguồn từ: 

• Ốm nghén khi bắt đầu cấn bầu: Ốm nghén bắt nguồn từ việc cơ thể sản xuất ra quá nhiều hormone điều hòa tuyến sinh dục. Chứng ốm nghén thường kéo dài từ 12-14 tuần gây ra rất nhiều mệt mỏi cho cơ thể người mẹ ở giai đoạn đầu thai kỳ. Nó là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng bà bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ.
• Bắt nguồn từ tâm trạng, tâm lý không ổn định: Các mẹ bầu nhất là phụ nữ mang thai lần đầu sẽ dễ lâm vào những lo lắng, căng thẳng thai kỳ như: Lo lắng cho sự phát triển của thai nhi, làm thế nào để con khỏe mạnh, ám ảnh khi đi sinh, v.v…. Mẹ bầu trong giai đoạn này trở nên nhạy cảm hơn khiến tâm lý bất ổn làm cho cơ thể không thoải mái, khó đi vào giấc ngủ.
• Bầu 3 tháng mất ngủ do hô hấp khó khăn: Hormone trong cơ thể thay đổi cũng ảnh hưởng đến sự hô hấp của mẹ. Mẹ bầu trong giai đoạn này sẽ thở chậm, sâu hơn. Thai nhi bắt đầu phát triển tác động lên cơ hoành khiến mẹ cảm thấy khó thở, dễ bị mất ngủ khó thở khi mang thai 3 tháng đầu và càng trầm trọng hơn trong các giai đoạn tiếp theo.
• Mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ do có vấn đề về tim mạch: Để bơm máu đến dạ con, tim buộc phải hoạt động nhiều hơn, nhịp tim tăng nhanh hơn gây ra chứng rối loạn giấc ngủ và dẫn đến mất ngủ cho bà bầu.
• Các vấn đề về tiêu hóa gây mất ngủ bà bầu 3 tháng đầu: Hệ tiêu hóa của người mẹ trong giai đoạn thai kỳ hoạt động yếu hơn, tiêu hóa lâu hơn khiến mẹ dễ bị chứng đầy bụng khó tiêu, ợ hơi, ợ nóng, táo bón, v.v… Các triệu chứng này có thể xảy ra vào ban đêm làm mẹ bầu bị gián đoạn giấc ngủ, khó ngủ lại. Ngoài ra, mẹ bầu được bổ sung quá nhiều chất dinh dưỡng có thể dẫn đến thay đổi hormone và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của mẹ.
• Mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu do nhu cầu đi vệ sinh cao: Để lọc máu cho cơ thể và cung cấp cho thai nhi, thận buộc phải hoạt động nhiều hơn thường bình thường (lên đến 50%). Hoạt động này khiến cho làm lượng ure trong cơ thể tăng lên, bàng quang phải chứa nhiều nước tiểu hơn dẫn đến nhu cầu đi vệ sinh nhiều hơn người thường. Mắc đi vệ sinh làm mẹ dễ thức dậy nhiều lần trong đêm, khó ngủ lại hoặc giấc ngủ chập chờn, không ngon giấc.

Một số triệu chứng thường gặp của bà bầu bị mất ngủ 3 tháng đầu

Bà bầu mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ thường có một số biểu hiện như:  

• Gặp nhiều khó khăn khi đi vào giấc ngủ: nằm trằn trọc, cảm giác bứt rứt khó chịu, không ngủ được
• Khó duy trì một giấc ngủ xuyên suốt, thời gian ngủ ngắn hơn người bình thường. 
• Ngủ chập chờn, không sâu giấc, dễ thức giấc nhiều lần trong đêm và thường mất hơn 30 phút mới có thể ngủ lại. 
• Thường thức dậy quá sớm, đau đầu mất ngủ
• Cơ thể trong trại thái mệt mỏi như không được nghỉ ngơi đầy đủ

Mất ngủ, khó ngủ khi mang thai 3 tháng đầu là tình trạng khá phổ biến đặc biệt với phụ nữ lần đầu có bầu. Những thay đổi đột ngột về hormone, nội tiết tố, v.v… khiến cho cơ thể chưa kịp thích ứng gây ra mất ngủ khi mang thai tháng đầu hoặc suốt 3 tháng của thai kỳ đầu. 

Tác hại cả mẹ và bé gặp phải do mẹ bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ

Trong 3 tháng đầu thai kỳ mẹ bầu không điều trị được tình trạng mất ngủ của mình có thể gặp phải một số ảnh hưởng cho chính bản thân và bé:

• Mẹ có nguy cơ bị trầm cảm thai kỳ trước và sau khi sinh cao hơn những mẹ bầu khác 
• Sức khỏe suy giảm, huyết áp không ổn định, dễ bị đau đầu thai kỳ, sức đề kháng giảm dễ mắc các bệnh lý khác trong thời gian mang thai và sau khi sinh.
• Tình trạng suy nhược cơ thể, dễ mệt mỏi và khó chịu
• Quá trình chuyển dạ kéo dài khiến mẹ khó sinh hơn, khả năng sinh mổ rất cao.

Về em bé cũng bị tác động ít nhiều như:

• Em bé bị thiếu hụt oxy và các chất dinh dưỡng dễ dẫn đến phát triển không tốt.
• Chỉ số phát triển của bào thai bị ảnh hưởng rõ rệt khi mẹ mất ngủ
• Trẻ sinh ra dễ bị còi xương, suy dinh dưỡng, sức đề kháng yếu. 

Cách chữa mất ngủ cho bà bầu 3 tháng đầu

Để cải thiện tình trạng mai thai 3 tháng đầu bị mất ngủ, các mẹ bầu nên để ý và thay đổi một số thói quen trong ăn uống và sinh hoạt của mình. 

Chế độ ăn uống cho bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ

Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng, mẹ bầu cần bổ sung các nguồn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như: 

• axit folic được bổ sung thông qua các loại trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, v.v…
• Các vitamin A, B1, B2, D, C: cà rốt, gấc, bí đỏ, hạt hạnh nhân, gạo trong giã quá trắng, sữa, thịt, cá, trứng, v.v…
• Sắt có trong thịt, cá, trứng, nghêu, sò, ốc, hến, rau dền, rau chân vịt, v.v…
• Kẽm có nhiều trong hải sản các loại, thịt, v.v…
• Bổ sung iot từ nguồn cá biển, rong biển, muối có hàm lượng iot cao, v.v…
• Canxi được bổ sung thông qua các nguồn thực phẩm như sữa, trứng, tôm, cua, v.v…

Các chất này đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện giấc ngủ, nâng cao sức đề kháng cho mẹ và ngăn ngừa dị tật ở thai nhi. 

Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng xây dựng thói quen ăn uống khoa học đảm bảo sức khỏe như:

• Chia các bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, ăn trước khi ngủ 2-3 tiếng để dễ tiêu hóa và tránh được các triệu chứng đầy bụng, ợ hơi, ợ nóng gây ra tình trạng mang thai 3 tháng đầu khó ngủ. 
• Tránh sử dụng các loại nước uống chứa caffein, các chất kích thích, thức uống chứa cồn, đồ ngọt, đồ ăn có nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ. Đây là những nguồn gây mất ngủ và không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé.

Chế độ sinh hoạt cho bà bầu bị mất ngủ 3 tháng đầu  

Vào 3 tháng đầu thai kỳ, thai nhi còn nhỏ nên mẹ chưa bị tác động quá nhiều, không bị gò bó trong việc tìm kiếm tư thế ngủ thoải mái. 

Tuy nhiên, mẹ bầu cũng cần để ý đến tư thế khi ngủ để được thoải mái hơn và tránh ảnh hưởng đến con. Các bác sĩ sản khoa khuyến nghị mẹ bầu nên nằm nghiêng về bên trái, gác chân lên cao giúp tăng cường máu cho tim, cải thiện tình trạng nhịp tim tăng và khó thở cho mẹ. Hơn nữa, tư thế ngủ nghiêng bên trái còn giúp thai nhi cảm thấy dễ chịu hơn khi ở trong bụng mẹ. 

Mất ngủ ở bà bầu tháng đầu thường bắt nguồn từ nghén ngủ. Nồng độ hormone progesterone trong cơ thể tăng cao vào ban ngày làm cho mẹ dễ rơi vào trạng thái buồn ngủ, khó tập trung vào công việc. 

Để cải thiện, các mẹ bầu hãy tranh thủ nghỉ trưa để cơ thể được thư giãn, nghỉ ngơi. Một giấc ngủ trưa đủ khoảng 30-60 phút sẽ giúp cải thiện rất nhiều tình trạng ốm nghén, phục hồi năng lượng cho cơ thể. 

Tuy nhiên, mẹ không nên ngủ quá nhiều và buổi trưa vì sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ chính vào buổi tối gây ra tình trạng mất ngủ trong 3 tháng đầu mang thai và có thể kéo dài đến những tháng sau của thai kỳ. Nó sẽ gây ra rất nhiều nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ và bé. 

Chế độ vận động, thể dục cũng giúp bà bầu bị mất ngủ 3 tháng đầu lấy lại giấc ngủ ngon. 

Với những mẹ bầu sức khỏe yếu, bị khuyến cáo “treo chân” thì cần nghe theo sự hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ thai nhi. Riêng với những mẹ bầu sức khỏe ổn định, hãy cố gắng vận động và thực hiện một số bài tập phù hợp để khí huyết lưu thông, giảm căng thẳng, xóa bỏ những cảm xúc tiêu cực, năng cao sức khỏe. 

Vận động còn giúp mẹ cải thiện một phần các vấn đề tiêu hóa và tình trạng mất ngủ trong 3 tháng đầu mang thai. Các bài tập vận động nên kéo dài 30 phút để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và an toàn cho thai nhi. 

Một số bài tập phù hợp cho mẹ bầu 3 tháng đầu mất ngủ có thể kể đến như: Đi bộ, thiền, yoga chữa mất ngủ, các bài tập thai giáo ở các trung tâm, v.v…

Tắm nước ấm, ngâm chân thư giãn trước khi ngủ 

Để cơ thể được thư giãn và thoải mái, mẹ bầu có thể tắm bằng nước ấm và thực hiện ngâm chân mỗi buổi tối, trước khi ngủ khoảng 30 phút. Phương pháp này giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giữ ấm bàn chân (đặc biệt là mùa lạnh), cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn (dễ ngủ, ngủ sâu giấc hơn). 

Bà bầu mất ngủ 3 tháng đầu có thể pha nước muối ấm với gừng, thảo dược để ngâm chân. Kiên trì thực hiện trong 1-2 tuần, mẹ sẽ thấy bản thân dễ chịu hơn, ngủ ngon hơn. 

Tạo không gian ngủ thoải mái cho bản thân 

Về các nhân tố khách quan, mẹ bầu cũng cần chú ý về không gian phòng ngủ của mình. Cần để cho phòng có không gian thoáng đãng, không ẩm thấp, có mùi khó chịu, ánh sáng vừa phải, cách âm tốt, v.v… Bà bầu trong 3 tháng đầu nhiệt độ cơ thể dễ thay đổi, cần điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp để cơ thể thoải mái nhất.

Ngoài ra, mẹ còn có thể dùng thêm các loại tinh dầu như: tinh dầu vỏ bưởi, tinh dầu xả chanh, tinh dầu hoa oải hương, v.v…các để mẹ dễ đi vào giấc ngủ hơn. Với những mẹ bầu nhạy cảm, cần cẩn thận để tránh bị dị ứng. 

Dùng âm nhạc trị liệu chữa bầu 3 tháng đầu mất ngủ

Âm nhạc trị liệu là phương pháp khá phổ biến trong thời gian gần đây. Các loại nhạc cổ điển, nhạc nhẹ tốt cho trí não, hệ tim mạch, giúp thần kinh được thư giãn, tâm lý thoải mái hơn dễ đi vào giấc ngủ hơn. 

Âm nhạc còn được đưa vào thai giáo không chỉ giúp mẹ xua tan mệt mỏi mà còn giúp tác động trẻ phát triển tốt từ trong bụng mẹ. 

Chữa bầu 3 tháng đầu bị mất ngủ bằng thuốc Tây

Liệu pháp sử dụng thuốc Tây chỉ được áp dụng trong trường hợp cần thiết và theo chỉ định của bác sĩ. Theo công bố của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm, phân loại danh sách về độ an toàn của thuốc trên thị trường phần lớn thuộc loại C. Như vậy phần lớn các loại thuốc trên chưa có bằng chứng chắc chắn đảm bảo an toàn cho phụ nữ mang thai. Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu muốn dùng thuốc cần đi khám thật kỹ trước khi sử dụng để tránh ảnh hưởng đến thai nhi. 

Để điều trị mất ngủ 3 tháng đầu bà bầu nên tìm đến chuyên gia để biết được nguyên nhân và điều trị đúng bệnh. Mẹ cần tránh tự ý chữa tại nhà, tự ý dùng thuốc, uống không đúng liều lượng gây tăng nguy cơ trẻ bị dị tật bẩm sinh hoặc nghiện thuốc ở trẻ sau sinh. 

Bà bầu mất ngủ 3 tháng đầu cần đặc biệt chú ý và tìm cách điều trị nhanh để tránh kéo dài gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Cải thiện bằng các chế độ ăn uống, tập luyện, ngủ nghỉ hợp lý để giải quyết tốt tình trạng bà bầu bị mất ngủ 3 tháng đầu hiệu quả, không gây ảnh hưởng cho giai đoạn giữa và cuối thai kỳ.