Bà Bầu Mất Ngủ: Nguyên Nhân, Cách Khắc Phục Hiệu Quả
Tình trạng bà bầu mất ngủ khá phổ biến và được chia theo các giai đoạn khác nhau: mất ngủ khi mang thai tuần đầu, 3 tháng đầu thai kỳ, bầu 6 tháng, bầu 8 tháng. Bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau làm cho mẹ bầu mất ngủ, gây ảnh hưởng đến thai nhi và sức khỏe người mẹ.
Nguyên nhân khiến bà bầu mất ngủ
Hiện tượng mất ngủ có phải dấu hiệu mang thai hay không nhận được rất nhiều sự quan tâm của các mẹ bầu. Sự thật, mất ngủ cũng được xem là 1 trong những dấu hiệu báo có thai ở cơ thể phụ nữ. Những thay đổi về nội tiết tố làm cho bà bầu mất ngủ khi mang thai tuần đầu hoặc mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ.
Tuy nhiên, mất ngủ khi mang thai thường diễn ra ở giai đoạn cuối thai kỳ. Bà bầu mất ngủ có thể do một số nguyên nhân sau:
Nghén
Ốm nghén thường là nguyên nhân chủ yếu gây ra mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ cho chị em phụ nữ. Nghén sẽ làm cho cơ thể người mẹ mệt mỏi, khó chịu, kén ăn, lười ăn, khó chịu… Từ đó ảnh hưởng đến sự nghỉ ngơi và giấc ngủ của mẹ, làm mẹ dễ bị mất ngủ khi mang thai.
Tâm trạng căng thẳng, lo lắng
Khi mang thai, cơ thể mẹ bầu sẽ xuất hiện 1 loại hormone progesterone làm cho người mẹ trở nên nhạy cảm hơn, dễ thay đổi về mặt cảm xúc nhanh chóng (lo âu, vui vẻ, căng thẳng, tức giận, v.v..) làm cho thai phụ khó kiểm soát về mặt cảm xúc và khó đi vào giấc ngủ.
Vấn đề về hô hấp và nhịp tim tăng
Khi mang thai, người mẹ sẽ thở chậm hơn, sâu hơn do những thay đổi về hormone gây ra. Từ đó, mẹ bầu cũng cảm thấy khó thở hơn bình thường.
Viêc dung tích thở tăng lên 40% nhưng hàm lượng oxy chỉ tăng lên 20% làm cho mẹ bầu thở ra nhiều carbon dioxide. Việc thiếu hụt hàm lượng carbon dioxide trong máu cũng khiến cho bà bầu cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt và giấc ngủ.
Ngoài ra, việc tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu tới dạ con, điều này có thể làm cho người mẹ bị hồi hộp, dẫn đến bà bầu bị mất ngủ.
Vấn đề phát triển của thai nhi
Thai nhi phát triển lớn lên gây ra khó khăn trong việc kiếm tư thế ngủ thoải mái cho mẹ – an toàn cho bé làm cho bà bầu mất ngủ hoặc ngủ không ngon, không sâu giấc.
Vấn đề tiêu hóa, bổ sung chất dinh dưỡng
Thai nhi phát triển khiến cho dạ dày của mẹ bầu bị chèn ép. Khi ăn, thức ăn dễ bị đẩy ngược lên thực quản gây khó chịu nên khả năng đi vào giấc ngủ khó hơn.
Ngoài ra, cung cấp quá nhiều dưỡng chất cùng lúc khiến cơ thể không hấp thụ hết, các dưỡng chất tồn đọng lại kết hợp với những vấn đề tiêu hóa (đầy bụng, ợ nóng, v.v… ) cũng là nguyên nhân làm cho phụ nữ dễ mất ngủ khi mang thai.
Vấn đề vệ sinh và tăng hàm lượng Ure
Do lượng máu trong cơ thể mẹ bầu tăng lên khoảng 50% so với người bình thường khiến cho những loại chất lỏng dư thừa khác cần được xử lý để đưa ra ngoài. Chính nguyên nhân này làm cho hàm lượng Ure trong cơ thể người mẹ tăng cao.
Lượng nước tiểu ở bàng quang trước sức ép của tử cung làm cho người mẹ có nhu cầu đi vệ sinh nhiều lần trong đêm làm bà bầu bị mất ngủ.
Vấn đề đau nhức, chuột rút
Thai nhi lớn, trọng lượng cơ thể tăng gây sức ép lớn lên lưng và chân cho người mẹ. Các cơn đau nhức sẽ diễn ra thường xuyên hơn đặc biệt với những người bị thoát vị đĩa đệm.
Vậy nên những bà bầu 8 tháng mất ngủ thường do vấn đề về chuột rút, đau nhức lưng làm cho giấc ngủ của người mẹ bị gián đoạn, ngủ không sâu và ngon giấc.
Cơ thể bị thiếu Vitamin B
Thiếu hụt Vitamin B cũng là một trong những nguyên nhân gây ra chứng khó ngủ, mất ngủ khi mang thai. Để đảm bảo sức khỏe, người mẹ cần bổ sung thêm vitamin B vào buổi sáng (tránh uống buổi tối).
Mẹ bầu mất ngủ có ảnh hưởng đến thai nhi và sức khỏe người mẹ không?
Khi bắt đầu cấn bầu, chị em phụ nữ không được xem nhẹ vấn đề mất ngủ, khó ngủ của bản thân. Mẹ bầu mất ngủ sẽ gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe của chính mình và thai nhi.
Bất lợi về sức khỏe khi mẹ bầu bị mất ngủ
Các bà bầu bị mất ngủ, khó ngủ sẽ gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe và cuộc sống:
Chất lượng cuộc sống bị suy giảm
Việc mất ngủ, ngủ không sâu giấc, tê bì chân tay khi ngủ vào buổi tối sẽ làm cho mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày. Trí não mất tập trung làm cho hiệu quả công việc không như mong muốn.
Dễ mắc phải một số bệnh lý thai kỳ
Mất ngủ làm cho sức khỏe của người mẹ không được đảm bảo có thể làm cho người mẹ dễ mắc một số bệnh lý như: đái tháo đường thai kỳ, tiền sản giật, sanh non, v.v… Các bệnh trên gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, có khi là tính mạng của mẹ bầu.
Tình trạng ngưng thở có thể dẫn đến các biến chứng cao huyết áp cho người mẹ.
Một số rủi ro khi sinh
Mất ngủ khi mang thai có thể làm cho người mẹ gặp những cơn đau chuyển dạ nhiều hơn, thời gian chuyển dạ tăng lên. Trường hợp xấu, thai phụ có thể phải tiến hành sanh mổ để đảm bảo cho cả mẹ lẫn con. Vậy nên khi mẹ bầu cảm thấy cơ thể bất thường, có dấu hiệu như trên nên nhanh chóng liên hệ chuyên gia, đến cơ sở y tế gần nhất.
Một số ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của con
Việc mẹ bầu mất ngủ trong thời gian dài cũng gây ra những ảnh hưởng đến em bé, không chỉ về sự phát triển trong thời kỳ mang thai mà cả sau khi sinh, bé vẫn có thể gặp phải những vấn đề vê sức khỏe. Chính vì vậy, mẹ bầu cần có kiến thức khoa học đầy đủ, chính xác để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh, toàn diện cho con.
Trẻ dễ bị sanh non
Với những bà bầu bị mất ngủ ngoài tác động xấu đến cơ thể còn dễ gây ra tình trạng sinh non. Việc sinh non có ảnh hướng lớn đến em bé như: bé sức đề kháng yếu, dễ mắc một số bệnh của trẻ sơ sinh, v.v..
Trẻ dễ bị thiếu máu sau sinh
Theo nghiên cứu, khoảng thời gian từ 11 giờ đêm đến 3 giờ sáng là thời gian tái tạo máu trong cơ thể em bé diễn ra thuận lợi nhất. Phụ nữ mang thai ngủ trễ hơn 23 giờ có thể ảnh hưởng đến quá trình tự tạo máu tự nhiên của thai nhi, dễ xảy ra tình trạng trẻ sinh ra dễ bị thiếu máu.
Trẻ sơ sinh dễ quấy khóc
Mẹ bầu khó ngủ khi mới mang thai không ảnh hưởng nhiều đến trẻ, nhưng tình trạng mất ngủ kéo dài sẽ làm thay đổi thói quen sinh học của trẻ, trẻ sinh ra dễ quấy khóc, hay tức giận hoặc khó chịu.
Trẻ có nguy cơ bị chậm phát triển sau khi được sinh
Nhịp sinh học của trẻ bị thay đổi sẽ làm rối loạn hormone tăng trưởng thùy trước lên tuyến yên của trẻ. Do đó, mẹ bầu mất ngủ có ảnh hưởng đến thai nhi, làm kìm hãm sự tăng trưởng, phát triển của trẻ. Trẻ sinh ra có thể bị nhẹ cân, còi xương, suy dinh dưỡng, chậm phát triển hơn các em bé khác.
Bà bầu mất ngủ phải làm sao để cải thiện giấc ngủ tốt hơn?
Cách cải thiện chất lượng mất ngủ khi mang thai sẽ chia ra làm 3 giai đoạn thai kỳ giúp chị em phụ nữ dễ tham khảo giai đoạn phù hợp với mình.
Đối với bà bầu ở giai đoạn mất ngủ 3 tháng đầu thai kỳ
Với những bà bầu mất ngủ khi mới mang thai thường là do sự thay đổi hormone gây mệt mỏi, ốm nghén và tâm trạng lo lắng khi mới cấn bầu. Với giai đoạn này, người mẹ cần bổ sung những kiến thức sau:
Thay đổi chế độ ăn uống
- Mẹ bầu nên uống nhiều nước, ăn đồ ăn chứa chất lỏng để dễ tiêu hóa và dễ chịu. Tuy nhiên không nên ăn các thực phẩm này vào buổi tối trước khi đi ngủ để tránh đi tiểu đêm, thức giấc giữa đêm làm cho mất ngủ.
- Tránh những cơn ốm nghén bằng những đồ ăn nhẹ, bánh quy. Tuy nhiên không nên ăn đồ quá nhiều đường để dễ mắc các chứng bệnh thai kỳ.
- Chia chế độ ăn thành những bữa nhỏ để tránh các bệnh về đường tiêu hóa và tránh để dạ dày trống rỗng.
- Tránh sử dụng các loại thực phẩm, nước uống chứa caffeine, chất kích thích để tránh làm mất ngủ khi mang bầu.
- Mẹ bầu mất ngủ có thể sử dụng các loại trà thảo mộc đặc biệt là trà gừng. Trà gừng là một trong những thức uống giúp phụ nữ mang thai giảm buồn nôn hoặc các triệu chứng ốm nghén. Nhờ vậy, bầu mất ngủ có thể cải thiện được phần nào tình trạng thiếu ngủ của mình.
Xây dựng thời gian biểu cho sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý
- Nên ưu tiên nghỉ ngơi đầy đủ để đảm bảo sức khỏe cho bản thân. Tuy nhiên, bà bầu mất ngủ chỉ nên nghỉ trưa hoặc ngủ ngày không quá 30 phút để tránh ngủ quá nhiều, gây mất ngủ vào ban đêm.
- Khi tỉnh giấc giữa đêm, mẹ bầu chỉ nên bật đèn với ánh sáng dịu để dễ trở lại giấc ngủ.
- Xây dựng một thời gian biểu và cố gắng tuân theo lịch ngủ đã làm. Lâu dài, cơ thể bạn sẽ xây dựng được chế độ ngủ nghỉ thích hợp.
- Luyện tập các bài thể dụng nhẹ nhàng để máu được lưu thông, giảm tình trạng bị chuột rút để ngủ ngon hơn. Đi bộ, yoga là những môn rất phù hợp cho phụ nữ mang thai nhất là mẹ bầu bị mất ngủ.
Đối với bà bầu 6 tháng bị mất ngủ
Bước vào giai đoạn giữa thai kỳ, một số triệu chứng như ốm nghén, đi vệ sinh nhiều, mất ngủ có thể biến mất. Tuy nhiên, việc tử cung mở rộng chèn ép lên cơ hoành làm nhịp thở của mẹ bầu ngắn và nông hơn. Từ đó, người phụ nữ mang thai sẽ phải đối mặt với tình trạng ợ nóng gây khó chịu.
Thai nhi lớn dần lên sẽ làm tăng trọng lượng cơ thể và sức nặng lên lưng làm cho mẹ bầu xuất hiện các cơn đau, nhức mỏi lưng thường xuyên hơn.
Để cải thiện tình triệu chứng mất ngủ khi mang thai trong giai đoạn này cần:
Cải thiện chế độ ăn uống
- Vẫn tiếp tục chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, tránh ăn đồ chứa nhiều chất béo, nhiều gia vị, đồ cay, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ gây ra ợ nóng và khó chịu cho dạ dày.
- Hạn chế ăn các thực phẩm ngọt để gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ
- Với bữa tối, mẹ bầu nên ăn trước khi đi ngủ 4 tiếng để cơ thể kịp tiêu hóa hết thức ăn. Tránh nằm ngay khi dùng bữa xong, mẹ nên ngồi hoặc đứng để không bị chứng ợ nóng do axit bị đẩy ngược lên cổ
- Có thể sử dụng các loại thuốc axit để trị triệu chứng ợ nóng sau khi tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
- Các loại nước uống có ga gây ra tình trạng mất cân bằng canxi nên mẹ bầu dễ bị chuột rút, gây ra mất ngủ. Chị em có thể lựa chọn uống sữa, nước ép rau củ, nước trái cây,… tốt cho mẹ và bé.
Một số giải pháp khác
- Nên đi bộ, tập yoga chữa mất ngủ hoặc tham gia các lớp thai giáo để để cơ thể khỏe mạnh hơn, tăng cường sức đề kháng và ngủ ngon hơn. Tranh tập luyện trước khi đi ngủ khoảng 4 tiếng vì vận động khiến bạn tỉnh táo, dễ qua giấc ngủ.
- Tắm nước nóng để cơ thể được thư giãn, kết hợp với massage trước khi ngủ để bạn thoải mái hơn, dễ đi vào giấc ngủ hơn.
- Phòng ngủ nên thoáng mát, ánh sáng phù hợp, không gian yên tĩnh để mẹ bầu dễ đi vào giấc ngủ hơn.
- Nên chọn gối và chăn mềm tạo cảm giác dễ chịu. Khi ngủ, mẹ bầu nên nằm nghiêng với đầu gối, hông cong. Mẹ nên lấy gối đặt giữa 2 đầu gối, dưới bụng và sau lưng. Tư thế ngủ này vừa an toàn cho bé vừa giúp giảm áp lực thai kỳ nặng nề cho mẹ.
- Tránh xa các vấn đề gây cảm giác tiêu cực, căng thẳng cho cơ thể. Hãy thư giãn đầu óc bằng cách: nghe nhạc, chăm sóc cây cối, vẽ, đọc sách,… để an thần, dễ ngủ và ngủ sâu giấc hơn.
Bầu 8 tháng mất ngủ – giai đoạn cuối thai kỳ
Bắt đầu tháng thứ 7, mẹ bầu sẽ cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ liên tục. Đây cũng là giai đoạn mẹ bầu bị mất ngủ nặng nề nhất. Giai đoạn này, bà bầu mất ngủ phải làm sao để cải thiện giấc ngủ?
Cải thiện chế độ ăn uống
- Nhiều bà bầu trong giai đoạn này hay bị chuột rút gây đau đớn do đó nên tránh dùng nước ngọt, các loại đồ uống có ga vì nó sẽ làm cho các cơn đau nặng hơn.
- Không hoặc hạn chế uống cà phê hoặc các thức uống có caffeine làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn. Đồng thời caffeine còn làm cho cơ thể khó hấp thụ sắt để mẹ bổ sung cho thai nhi.
- Bà bầu mất ngủ nên bổ sung thêm nhiều thực phẩm chứa axit folic để giảm các triệu chứng chuột rút, bứt rứt tay chân. Axit folic có nhiều trong ngũ cốc, các loại rau màu xanh.
- Hạn chế uống nước trước khi ngủ 2 tiếng để không bị chứng đi tiểu đêm gây ra mất ngủ khi mang thai.
Một số giải pháp khác
- Mẹ bầu nên nằm nghiêng về bên trái để lưu thông máu tốt cho thai nhi, tử cung và thân. Tư thế này cũng giúp cải thiện lưu thông máu về tim. Ôm gối ôm, để gối giữa 2 đầu gối và kê phía sau lưng để tạo cảm giác thoải mái dễ đi vào giấc ngủ.
- Không gian ngủ nghỉ nên thông thoáng, dễ chịu. Không gian cần cung cấp nhiều oxy để thúc đẩy lưu thông máu cho mẹ, giúp mẹ dễ ngủ hơn.
- Thực hiện các bài massage nhẹ nhàng, tắm nước nóng để cơ thể được thư giãn, giảm đau mỏi cơ bắp, khí huyết lưu thông, ngủ ngon giấc hơn.
- Nếu bạn bị phù chân, ngáy nhiều hãy báo cho bác sĩ để thăm khám kịp thời tình hình sức khỏe của mẹ và bé.
- Tránh sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ, ít nhất 1 tiếng. Anh sáng từ điện thoại, ipad làm ảnh hưởng đến sự bài tiết của melatonin, khiến nhịp sinh học của cơ thể bị ảnh hưởng làm cho bà bầu mất ngủ.
- Nếu ngủ không được, mẹ bầu nên ngồi dậy đọc sách, nghe nhạc, v.v… cho đến khi bạn cảm thấy mệt thì có thể dễ ngủ trở lại.
Bài viết cung cấp cho mẹ bầu mất ngủ một số thông tin cần thiết về nguyên nhân, sự ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và thai nhi để bạn có thể hiểu rõ hơn về chứng mất ngủ khi mang thai. Đồng thời, bài viết cũng chỉ ra một số cách để bà bầu mất ngủ phải làm sao để cải thiện giấc ngủ cho mình. Đây là điều vô cùng quan trong cho sức khỏe của người mẹ, sự an toàn của thai nhi.
XEM NGAY:
Tin xem thêm
Gọi
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!