Chưa có sản phẩm nào trong giỏ hàng
Xơ Vữa Mạch Máu Não
Ngày cập nhật: 20/02/2024 Biên tập viên: thultXơ vữa mạch máu não là bệnh lý vô cùng nguy hiểm, có thể gây sa sút trí tuệ, giảm trí nhớ, tăng nguy cơ đột quỵ, đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Mảng xơ vữa hình thành do nhiều nguyên nhân bao gồm cả tổn thương bên trong và tác nhân bên ngoài. Ở bài viết dưới đây bạn đọc hãy cùng tìm hiểu thông tin chi tiết về bệnh lý này để nắm rõ cách điều trị và phòng ngừa tốt nhất.
Xơ vữa mạch máu não là bệnh gì?
Xơ vữa mạch máu não là tình trạng nội mạc bị tổn thương khiến thành mạch dày lên, trở nên xơ cứng làm thu hẹp lòng. Lúc này tiểu cầu bám dính ở mạch máu não sẽ tạo thành huyết khối gây nghẽn mạch, một số trường hợp phần huyết khối này bong ra, vỡ thành nhiều mảnh nhỏ đi trực tiếp vào hệ thống tuần hoàn tạo nên ổ nhồi máu, cản trở quá trình máu lưu thông lên não.
Xơ vữa mạch máu não làm giảm lượng oxy và dưỡng chất cung cấp lên vùng não dẫn đến tế bào thần kinh bị chết dần. Khi đó người bệnh có thể đột quỵ hoặc nguy hiểm hơn là tử vong. Một số trường hợp bị tai biến mạch máu não, vẫn được cứu sống nhưng bị giảm tuổi thọ, tàn phế suốt đời, không còn khả năng lao động.
Nguyên nhân gây xơ vữa mạch máu não
Cho đến thời điểm hiện tại, các bác sĩ vẫn chưa tìm được nguyên nhân cụ thể gây xơ vữa mạch máu não. Bệnh lý có thể hình thành do tổn thương bên trong hoặc chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài.
- Lượng cholesterol cao: Lượng cholesterol xấu trong cơ thể tăng cao vượt ngưỡng cho phép sẽ tích tụ trong lòng động mạch, tạo thành mảng xơ vữa trên thành nội mạc động mạch máu. Lúc này động mạch não trở nên xơ cứng hơn, gây khó khăn cho máu khi lưu thông lên não.
- Cao huyết áp: Huyết áp cao là nguyên nhân gây xơ vữa mạch máu não bởi hiện tượng tăng huyết áp gây tổn thương, làm yếu tế bào màng nội mạc, dễ dàng tích tụ chất béo, mảng xơ vữa. Bên cạnh đó, đây cũng là yếu tố làm tăng lượng cholesterol và triglyceride trong máu, chúng có thể bám vào thành động mạch, tạo mảng xơ vữa.
- Thừa cân, béo phì: Nhiều nghiên cứu cho thấy người thừa cân, béo phì có nồng độ cholesterol trong máu cao hơn nhiều so với mức bình thường, đồng thời cơ thể bị kháng insulin, tăng nguy cơ hình thành mảng xơ vữa, tăng áp lực máu.
- Bệnh đái tháo đường: Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ bị xơ vữa động mạch não cao hơn bình thường vì tình trạng này gây tổn thương lớp nội mạc của động mạch, phá hủy tế bào khiến chất béo xấu dễ tích tụ. Ngoài ra, đái tháo đường cũng đi kèm việc tăng lượng cholesterol trong máu, gây áp lực lên thành mạch máu.
- Hút thuốc lá: Chất nicotin trong thuốc lá gây co mạch, tăng cường co bóp mạch máu, dễ gây tổn thương thành nội mạc. Thêm vào đó, khói thuốc cũng giảm lượng oxy được cung cấp đến tế bào và mô, kích thích hình thành mảng xơ vữa động mạch.
- Tuổi tác: Theo thời gian, tế bào ở não không còn khả năng tự sinh sôi, phát triển, ngược lại có xu hướng giảm đi khiến động mạch não trở nên yếu, dễ tổn thương hơn. Đồng thời tuổi càng cao cũng làm giảm chức năng của hệ tim mạch, dễ tích tụ chất béo xấu và dễ bị tích tụ mảng xơ vữa.
- Nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân kể trên, còn một số yếu tố làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu não là di truyền, ít vận động, ăn uống thiếu khoa học, viêm khớp, lupus, nhiễm trùng,…
Triệu chứng xơ vữa mạch máu não
Các triệu chứng của xơ vữa mạch máu não khá rõ ràng, bạn có thể dựa vào những biểu hiện dưới đây để phân biệt với các bệnh lý thông thường:
- Đau đầu, chóng mặt.
- Khó giữ thăng bằng.
- Tính cách thay đổi.
- Giảm thị lực ở cả một hoặc hai bên mắt.
- Khó nói, nói lắp.
- Không tập trung, giảm khả năng ghi nhớ.
- Tê, yếu ở một bên mặt, tay hoặc chân một cách đột ngột.
Cách điều trị xơ vữa mạch máu não
Sau khi chẩn đoán bằng nhiều phương pháp khác nhau như xét nghiệm, chụp X-quang, siêu âm,… bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng, mức độ bệnh, nguyên nhân gây bệnh để đưa ra phương pháp điều trị xơ vữa mạch máu não phù hợp, có thể dùng thuốc Tây y hoặc can thiệp ngoại khoa.
Dùng thuốc Tây y
Các loại thuốc Tây y có tác dụng đẩy lùi các triệu chứng của xơ vữa mạch máu não, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Nhược điểm của phương pháp này là tiềm ẩn nguy cơ gặp tác dụng phụ, vì thế người bệnh cần thận trọng, chỉ dùng theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý mua về uống.
- Thuốc giảm cholesterol xấu: Một số loại thuốc được dùng phổ biến như Statin, Fibrate có tác dụng giảm cholesterol trong động mạch, ổn định niêm mạc động mạch tim, ngăn ngừa mảng xơ vữa.
- Thuốc ức chế men chuyển angiotensin: Thường được chỉ định cho bệnh nhân xơ vữa mạch máu não với tác dụng làm chậm quá trình xơ vữa thông qua cơ chế hạ huyết áp, tạo ra các tác động có lợi lên động mạch.
- Thuốc kháng tiểu cầu: Phổ biến nhất là Aspirin có thể giảm khả năng tiểu cầu bị vón cục trong các động mạch bị hẹp, ngăn ngừa hình thành các cục máu đông và gây tắc nghẽn thêm.
Ngoài ra, tùy từng trường hợp cụ thể bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để kiểm soát yếu tố nguy cơ gây xơ vữa động mạch não hoặc giảm đau tạm thời.
Phẫu thuật
Nếu bệnh xơ vữa động mạch não tiến triển ở mức độ nghiêm trọng, bệnh nhân không thể đáp ứng với việc dùng thuốc sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật để tạo đường lưu thông cho máu lên não, tránh đe dọa tính mạng.
- Phẫu thuật nội soi: Bác sĩ sử dụng thủ thuật để đưa thiết bị chuyên dụng vào vị trí động mạch bị tắc nghẽn để loại bỏ mảng xơ vữa. Phương pháp này sẽ hạn chế đau nhức, xâm lấn, vết thương phục hồi nhanh hơn.
- Đặt nong mạch vành và đặt stent: Khi thực hiện bác sĩ sẽ chèn một ống dài, mỏng vào phần động mạch bị chặn hoặc đang bị hẹp của động mạch. Tiếp đó một ống thông thứ hai có gắn một quả bóng nở ở phía đầu đoạn hẹp được đưa qua ống thông đến khu vực cần xử lý. Bong bóng được bơm phồng, nén cặn bẩn vào thành động mạch. Sau đó một ống lưới – stent được để lại trong động mạch giúp bộ phận này luôn mở.
Xơ vữa mạch máu não nên ăn gì, kiêng gì?
Người bệnh xơ vữa động mạch nên chú ý thay đổi chế độ dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh diễn ra nhanh chóng, đạt hiệu quả cao nhất.
Thực phẩm bệnh xơ vữa mạch máu não nên ăn là:
- Trái cây tươi như cam, bưởi, dâu tây, táo, chuối, đào, mâm xôi chứa vitamin, chất chống oxy hóa giúp ổn định sức khỏe hệ tim mạch, ngăn ngừa mảng xơ vữa.
- Rau xanh bao gồm bắp cải, súp lơ, diếp cá giúp tiêu hóa tốt, giảm lượng chất béo trong cơ thể.
- Các loại cá béo chứa hàm lượng lớn omega 3 giúp giảm cholesterol và mỡ máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Ngũ cốc giúp giảm cholesterol xấu, hỗ trợ máu lưu thông tốt.
Thực phẩm bệnh nhân xơ vữa động mạch cần tránh là:
- Thức ăn nhiều muối, nhiều đường tăng nguy cơ xơ vữa, tăng độ cứng của động mạch.
- Thực phẩm chứa chất béo không lành mạnh gây tích tụ mảng bám ở thành động mạch.
- Thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ là nguyên nhân làm tích tụ cholesterol xấu.
Lưu ý phòng ngừa bệnh
Để phòng ngừa bệnh xơ vữa mạch máu não, bạn cần chú ý:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hạn chế thực phẩm gây hại đến động mạch não.
- Nên dành thời gian tập thể dục như đi bộ, đạp xe, yoga, tập gym, bơi lội giúp giảm cholesterol xấu trong máu, làm hạ huyết áp, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Không nên hút thuốc lá nếu không muốn các mảng xơ vữa tích tụ ngày càng nhiều.
- Duy trì cân nặng ở mức hợp lý, tránh thừa cân, béo phì để không gây áp lực lên động mạch.
- Có đời sống sinh hoạt lành mạnh, ăn ngủ đúng giờ, đủ giấc, giữ tâm trạng thoải mái, không để căng thẳng, stress gây ảnh hưởng xấu đến chức năng của hệ tim mạch.
Xơ vữa mạch máu não là bệnh lý nguy hiểm nên người bệnh không được chủ quan, cần thăm khám sớm nếu thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường. Ngoài ra, nên thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt hàng ngày để ổn định sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nguồn tham khảo:
Cách chữa xơ vữa mạch máu
Kiến thức bệnh xơ vữa mạch máu
Thuốc điều trị xơ vữa mạch máu
Thực phẩm nên ăn gì, kiêng gì bị xơ vữa mạch máu
Bài Viết Liên Quan
Bình Luận
